ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ รักษาด้วย การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้น
ศูนย์ : ศูนย์โสต ศอ นาสิก
บทความโดย : นพ. นฤวัต เกสรสุคนธ์
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น (Obstructive Sleep Apnea; OSA) เป็นความผิดปกติที่กระทบต่อสุขภาพร่างกายของผู้ป่วย การหยุดหายใจหรือหายใจติดขัดซ้ำ ๆ ระหว่างนอนหลับไม่เพียงทำให้เกิดอาการง่วงนอนในเวลากลางวัน อ่อนเพลีย สมาธิลดลง แต่ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคหลอดเลือดสมอง แต่ภาวะนี้สามารถรักษาได้ด้วยการกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้นไฮโปกลอสซัส (Hypoglossal Nerve Stimulation) โดยทำงานผ่านการกระตุ้นเส้นประสาทที่ควบคุมการทำงานของลิ้น เพื่อป้องกันการอุดกั้นทางเดินหายใจในขณะนอนหลับ เป็นอีกเทคโนโลยีในการรักษาที่ช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิต ลดอาการ และได้มีทางเลือกใหม่ที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัย
สารบัญ
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น อันตรายแค่ไหน
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น (Obstructive Sleep Apnea; OSA) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อมีการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบนขณะหลับ ทำให้การหายใจหยุดหรือหายใจลำบากเป็นช่วง ซึ่งอาจเกิดขึ้นหลายครั้งในคืนเดียว ภาวะนี้สามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ในระยะยาว หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม โดยอันตรายของภาวะการหยุดหายใจขณะหลับ ได้แก่
- เสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โดยเพิ่มความดันโลหิตสูง เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจล้มเหลว โรคหัวใจขาดเลือด และหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองตีบหรือแตก
- เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเบาหวาน เนื่องจากภาวะนี้มีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
- เพิ่มความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุ เนื่องจากอาการง่วงนอนตอนกลางวันอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนหรือที่ทำงาน
- ส่งผลต่อสุขภาพจิต เช่น ภาวะซึมเศร้า ความวิตกกังวล และอารมณ์แปรปรวน
เช็กอาการภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
- กรนเสียงดัง โดยเฉพาะกรนที่มีการหยุดกรนตามด้วยเสียงเหมือนสำลัก
- หายใจติดขัดหรือหยุดหายใจ เป็นช่วงสั้นๆ ขณะหลับ (อาจมีคนใกล้ชิดสังเกตเห็น)
- นอนหลับไม่สนิท หรือรู้สึกว่านอนหลับไม่เพียงพอ
- ง่วงนอนตอนกลางวันมากผิดปกติ หรืออ่อนเพลียแม้จะนอนครบชั่วโมง
- ปวดหัวตอนเช้า หรือมีปัญหาเกี่ยวกับสมาธิและความจำ
- ตื่นกลางดึกบ่อยหรือปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
หากมีอาการเหล่านี้รีบเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจ และรับการรักษาอย่างเหมาะสม โดยปัจจุบันมีนวัตกรรมใหม่ สำหรับการรักษา ภาวะการหยุดหายใจขณะหลับด้วย การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้นไฮโปกลอสซัส (Hypoglossal nerve stimulation; HNS)
การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้น รักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น
การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้นไฮโปกลอสซัส (Hypoglossal nerve stimulation; HNS) เป็นการฝังอุปกรณ์ขนาดเล็กใต้ผิวหนังบริเวณหน้าอกโดยแพทย์ เป็นการผ่าตัดเล็กใช้เวลาประมาณ 4 ชั่วโมง ซึ่งเครื่องจะทำงานโดยการกระตุ้นเส้นใต้ลิ้นหรือเส้นประสาทไฮโปกลอสซัล (เส้นประสาทคู่ที่12) เฉพาะแขนงที่กระตุ้นให้ลิ้นตึงตัวและยื่นออกมาด้านหน้า เพื่อเปิดทางเดินหายใจ การยื่นของลิ้นจะส่งผลดีต่อทางเดินหายใจของผู้ป่วยโดยเพิ่มขนาดทางเดินหายใจ รวมถึงป้องกันการยุบตัวของทางเดินหายใจ ลดการอุดกั้นในขณะหลับ รักษาผู้ป่วยที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น (OSA) โดยการฝังอุปกรณ์นี้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ ไม่มีผลต่อการดำเนินชีวิต การเล่นกีฬาหรือออกกำลังกาย
การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้น เหมาะกับใคร
- ผู้ป่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น (OSA) ระดับปานกลางถึงรุนแรง
- ผู้ที่ไม่สามารถทนต่อการใช้ CPAP ได้อย่างต่อเนื่อง
- ไม่มีภาวะอ้วนมากเกินไป หรือ ค่า BMI ไม่เกินเกณฑ์กำหนด
- ไม่มีโรคร่วม เช่น โรคสมองและกล้ามเนื้อ โรคหัวใจ โรคปอดชนิดรุนแรง โรคจิตเวช เป็นต้น
- ผ่านการประเมินโครงสร้างทางเดินหายใจโดยแพทย์เฉพาะทางแล้วอย่างละเอียด
ข้อดีการกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้น
- ช่วยแก้ปัญหาเรื่องข้อจำกัดของการใช้ CPAP จากการใส่หน้ากากและสายยางของ CPAP
- ใช้งานง่ายและสะดวก อุปกรณ์ Inspire เปิดและปิดด้วย รีโมทคอนโทรลขนาดเล็ก ควมคุมการทำงานได้ด้วยตนเอง และไม่ต้องใช้อุปกรณ์เสริมเพิ่มเติม
- การใช้อุปกรณ์ Inspire จะช่วยให้หลับสนิทและตื่นมาด้วยความสดชื่น ช่วยลดอาการที่เกิดจากภาวะการหยุดหายใจขณะหลับแบบอุดกั้น ซึ่งปัญหานี้ทำให้ผู้ป่วยเหนื่อยล้าในช่วงกลางวันและมีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่อาจก่อให้เกิดปัญหาเรื้อรัง
- เป็นการผ่าตัดเล็กเพื่อฝังอุปกรณ์ในร่างกาย ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ปลอดภัยและไม่ซับซ้อน เมื่อเทียบกับการผ่าตัดรักษาแบบอื่น ๆ
- การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้นไฮโปกลอสซัส ได้รับการอนุมัติจาก FDA (องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา) รวมถึงการรับรอง TFDA (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ภายใต้กระทรวงสาธารณสุขประเทศไทยด้วยเช่นกัน) รวมอีกทั้งมีงานวิจัยรองรับถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัยในการรักษา ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea)
การกระตุ้นเส้นประสาทใต้ลิ้น (Hypoglossal Nerve Stimulation: HNS) เป็นอีกทางเลือกในการรักษาโรคหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ที่ช่วยให้ทางเดินหายใจกว้างขึ้น ลดอาการหยุดหายใจและกรน ทำให้นอนหลับได้ดีขึ้น และตื่นมาสดชื่นกว่าเดิม หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการ นอนกรนเสียงดัง หายใจสะดุดหรือหยุดหายใจเป็นช่วงๆ ง่วงนอนมากผิดปกติในตอนกลางวัน อย่ามองข้าม อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของโรคหยุดหายใจขณะหลับ การเข้าปรึกษาทีมแพทย์เฉพาะทางด้านคุณภาพการนอนหลับ โดยศูนย์โสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลนครธน พร้อมให้คำปรึกษา ตรวจวินิจฉัยและเลือกแนวทางการรักษาที่เหมาะสมที่สุด จะช่วยให้คุณนอนหลับได้อย่างมีคุณภาพ และลดความเสี่ยงต่อโรคแทรกซ้อนในอนาคตได้
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์ศูนย์โสต ศอ นาสิก
